تنفس شکمی و فواید آن

تنفس حیاتی ترین نیاز بدن است که روی تمامی فعالیت های سلولی بدن تاثیر می گذارد.

سوخت وساز بدن، تامین اکسیژن لازم برای عضلات، ترشح غدد و عملیات مغزی همه با تنفس ارتباط مستقیم دارند. هر فرد در هر دقیقه 16 مرتبه نفس می کشد. هرچه تنفس نامنظم باشد موجب اختلالات مغزی و بدنی می شود. در عین حال تنفس عمیق، آهسته و منظم، ذهن و سیستم عصبی را آرام می کند.

در یوگا به تنفس اهمیت فوق العاده ای می دهند. در تمرینات یوگا و تن آرامی ها(ریلکسیشن) تنفس زیاد استفاده می شود. یوگی ها طول عمر افراد را بر حسب تعداد تنفس آنها اندازه گیری می کنند نه بر مبنای سنشان. آنان معتقدند کسانیکه تنفس های کوتاه و سریع دارند عمرشان کوتاه است و کسانیکه تنفس های عمیق و آرامتری دارند طول عمرشان بیشتر است. دانشمندان هم به این نتیجه رسیده اند که اگر انسان بتواند تعداد تنفس خود را از 16 مرتبه در یک دقیقه به تعداد 4 تنفس کاهش دهد(یعنی 12 نفس بکشد)، ۵۰ سال به عمر خود اضافه کرده است.

یکی از ساده ترین و تاثیرگذارترین تنفس ها، تنفس شکمی است. این تنفس ما را در برابر بیماریهای مثل سرماخوردگی، آسم و برونشیت مقاوم می کند و از استرس و اضطراب جلوگیری و ذهن را آرام و وانهاده خواب را بهتر می کند.بدن انرژی کمتری استفاده و کار کمتری از قلب، شش و مغز کشیده می شود. تنفس شکمی قدرت تفکر را افزایش می دهد ولی ما به اهمیت تنفس در سلامتی و زندگی روزانه ناآگاه و بی توجه هستیم پس باید تنفسمان را اصلاح کنیم و توجه خاصی به آن داشته باشیم.

برای اینکه تمرینات تنفس بهتری داشته باشیم باید موارد زیر را رعایت کنیم:

v مکان تمرین باید تمیز، عاری از آلودگی و آرام باشد.

v تنفس همیشه باید از سوراخهای بینی باشد مگر تکنیک خاصی بخواهیم انجام بدهیم.

v تنفس باید آرام و عمیق باشد و از فشار زیاد و سرعت آن خودداری کرد.

v آگاهی از تنفس در طی تمرین خیلی مهم است.

به پشت دراز بکشید و سر و گردن و ستون مهره ها در یک راستا باشد. دستها کنار بدن و کف دستها رو به سقف، پاها به اندازه عرض شانه باز است. حالا چشمها را بدون فشار ببندید. در شروع تمرین باید به تک تک اعضای بدن توجه کرد و آنها را آرام و اگر منقبض است آنها را وانهاده کرد. حالا تمامی آگاهی را به تنفستان ببرید دم را آرام و عمیق وارد بدن و شکم را گنبدی شکل کنید و بعد خیلی آرام بدون هیچگونه فشار و انقباضی بازدم انجام دهید. اگر افکاری به ذهن شما می آید به آن توجه نکنید بگذارید که این افکار بیایند و بروند فقط توجه شما به دم و بازدم باشد. این تمرین برای 5 تا 10 دقیقه خوب است ولی بستگی به خود شخص دارد که تا چه موقع می تواند انجام بدهد. هر زمانیکه احساس خستگی کردید تمرین را رها کنید و تنفس عادی انجام دهید. برای روزهای اول همین کافی است که بتوانیم راحت و درست انجام بدهیم. بعد از مدتیکه این تمرین را انجام دادیم سعی کنیم دم و بازدم را با هم مساوی کنیم یعنی طول زمان دم را بشماریم و به همان اندازه بازدم انجام بدهیم. حالا بعد از تمرین روزها تنفس، آنرا پیشرفته تر می کنیم یعنی طول زمان دم را می شماریم و بازدم را دو برابر بیرون بدهیم با آگاهی کامل و بدون هیچگونه فشاری. این دم و بازدم باعث می شود ذهن و بدن وانهاده و سیستم عصبی آرامتر شود. تنفس هر چه آرامتر و بدون هیچگونه فشار و انقباضی انجام گیرد تاثیرش بیشتر است.

پس ما با انجام دادن تمرینات یوگا و تمرینات تنفسی می توانیم روی تنفس، سلامتی و همچنین طرز زندگیمان تاثیر بسزایی داشته باشیم.